Het 5 krachten model van Porter is een raamwerk dat ontworpen is door Michael Porter, een bekende econoom en professor aan de Harvard Business School. Het model wordt gebruikt om de concurrentiekrachten van een bepaalde markt of industrie te analyseren. Het model bestaat uit vijf krachten die de aantrekkelijkheid van een markt bepalen en hoe winstgevend een bedrijf in die markt kan zijn.
De vijf krachten zijn als volgt:
Dit verwijst naar het potentieel van nieuwe bedrijven om de markt binnen te treden en te concurreren met bestaande bedrijven. Hoe gemakkelijker het is voor nieuwe bedrijven om toe te treden tot de markt, hoe meer concurrentie er zal zijn en hoe minder winstgevendheid er zal zijn voor de bestaande bedrijven.
Dit verwijst naar de mate waarin producten of diensten van andere bedrijven kunnen worden gebruikt als vervanging voor de producten of diensten van een bepaald bedrijf. Als er veel substituten beschikbaar zijn, kan dit de winstgevendheid van een bedrijf beïnvloeden omdat klanten mogelijk bereid zijn over te stappen naar een alternatief.
Dit verwijst naar de mate waarin leveranciers in staat zijn om prijzen te verhogen of de kwaliteit van de producten of diensten te verminderen die aan een bedrijf worden geleverd. Als er slechts enkele leveranciers beschikbaar zijn of als de kosten van het veranderen van leveranciers hoog zijn, kunnen leveranciers meer onderhandelingskracht hebben en kunnen zij de winstgevendheid van het bedrijf beïnvloeden.
Dit verwijst naar de mate waarin klanten in staat zijn om prijzen te verlagen of de kwaliteit van producten of diensten te eisen. Als er slechts een paar grote klanten zijn of als klanten gemakkelijk kunnen overschakelen naar concurrenten, kunnen zij meer onderhandelingskracht hebben en de winstgevendheid van het bedrijf beïnvloeden.
Dit verwijst naar de mate waarin bestaande bedrijven concurreren met elkaar in een bepaalde markt. Als er veel concurrentie is, kan dit de winstgevendheid van het bedrijf beïnvloeden omdat de prijzen lager kunnen zijn en de kosten hoger kunnen zijn om te concurreren.
Door de krachten te analyseren die van invloed zijn op de aantrekkelijkheid van een markt, kunnen bedrijven betere beslissingen nemen over waar ze zich op moeten concentreren om winstgevend te zijn en te blijven in die markt. Bijvoorbeeld, als een bedrijf opereert in een markt waar de dreiging van nieuwe toetreders laag is, de onderhandelingskracht van leveranciers en afnemers laag is, er weinig substituten zijn en de intensiteit van de concurrentie laag is, dan kan dat bedrijf zich richten op het verhogen van de kwaliteit van zijn producten of diensten en het verlagen van zijn kosten om winstgevend te blijven.